Temiz Hava İçin İstanbul Hava Kalitesi Eylem Planları

İstanbul hava kalitesi eylem planları

İstanbul, hava kalitesini izlemek ve iyileştirmek amacıyla bir eylem planı hazırlamayı planlamaktadır. Bu eylem planını hayata geçirmek üzere öncelikle yapılması gereken çalışmaları belirlemek ve bu çalışmaları bir zaman planına oturtmak için gerekli olan “Hava Kalitesi Eylem Planının Kapsamının Belirlenmesi İşi” yapılmış ve çalışmanın kapsamı ve içeriğinin ne olması gerektiği belirlenmiştir.

Bundan sonraki aşama yapılacak olan “İSTANBUL İÇİN HAVA KALİTESİ EYLEM PLANI” projesinin hedefleri aşağıdaki esaslara dayanacaktır.

  • Hava kirliliğinin İstanbul’da yol açtığı sağlık risklerini ve özellikle doğrudan ve dolaylı ekonomik etkileri belirleyerek konunun önem derecesini ortaya koymak,
  • İstanbul’da mevcut durumda hava kirliliği durumunun bir resmini çekmek,
  • Mevcut ve geleceğe yönelik olarak hava kalitesi ile ilgili yasal sınır ve hedefleri net olarak ortaya koymak,
  • Kirleticilerin risk önceliklendirmesini yaparak öncelikle ele alınması gereken konuları belirlemek,
  • İstanbul’un hava kalitesi ölçüm altyapısını stratejik ve teknik açıdan değerlendirmek,
  • Detaylı hava kalitesi envanterini çıkarmak (sektörel ve büyük kirleticiler bazında),
  • Hava kirletici dağılımını modelleme ile belirlemek,
  • Ölçüm verilerini istatistiksel olarak analiz etmek,
  • PM kaynak analizi yapmak,
  • Hava kalitesi modelleme altyapısını ve İBB’nin bu konudaki teknik kurumsal kapasitesini güçlendirmek,
  • Hava kalitesini iyileştirici potansiyel eylemlerin kapsamlı bir listesini ve seçim kriterlerini oluşturmak,
  • İklim değişikliği, İstanbul’un ekonomik öncelikleri, sosyal yapı, ekosistem gibi konuları göz önünde bulundurarak etkileşimleri incelemek,
  • Belirlenen eylemleri değerlendirerek, bir zaman planı temelinde önceliklendirmek,
  • Çıktıları ilgili sektörel paydaşlar ve kamuoyuyla paylaşmak,
  • Halkı bilgilendirme ve erken uyarı altyapısını güçlendirmek,
  • Eylem planının başarısını sürekli izleyecek ve gerekli iyileştirmeleri yapacak bir kurumsal yapı kurmak,
  • Sonuçları düzenli ölçecek ve raporlayacak bir kurumsal yapı kurmak,
  • İlgili farkındalık yaratıcı çalışmaların belirlenmesi, paydaş katılımını güçlendirecek bir kurgu oluşturmak.

 

 İSTANBUL İÇİN HAVA KALİTESİ EYLEM PLANI” projesinin iş paketleri:

İş Paketi

Çalışmaların Açıklaması

 

1

İş Başlangıcı

  • İstanbul için Hava Kalitesi Eylem Planı çalışmasında yapılacak tüm faaliyetlerin ve sorumlulukların detaylı kırılımının oluşturulması ("Operasyonel Plan")

 

 

 

2

Kamu Sağlığı ve Ekonomik Etkiler

  • Geçmiş yıllardaki hava kalitesinin halk sağlığına etkilerinin değerlendirilmesi (erken ölüm, yaşlı ve çocuklardaki etkiler vb.)
  • Geçmiş yıllardaki hava kalitesinin ekonomiye etkilerinin değerlendirilmesi (işgünü kaybı, sosyal güvenlik yükleri, ek sağlık harcamaları, iş verimliliğinde düşüş vb.)
  • İstanbul için hava kalitesinin öneminin stratejik bir değerlendirmesinin yapılması (önceki benzer çalışmalar, ekonomik zararın tespiti için kullanılabilecek yöntemler, zararın uzun vadede değerlendirilmesi vb.)

 

3

Mevcut Hava Kalitesi ve Hedefler

  • İstanbul'un hava kalitesi ölçüm ve izleme altyapısının değerlendirilmesi
  • Hava kalitesine yönelik mevcut yasal düzenlemeler
  • Geleceğe yönelik hava kalitesi hedefleri
  • İstanbul için hava kalitesi hedeflerinin stratejik önceliklendirmesi

 

 

4

Envanter ve Modelleme

  • Temel kirleticilerin ve kaynaklarının belirlenmesi
  • PM kaynak analizi
  • Büyük kirletici kaynaklar için sahada veri toplanması
  • İstatistiksel analizler
  • Hava kalitesi için modelleme kapasitesinin geliştirilmesi (ekipman, yazılım, uzman bilgisi vb.)

 

 

5

Kurumsal Kapasite

  • Ölçüm ve modelleme kapasitesinin güçlendirilmesi
  • Kirletici kaynaklarının etkin takip kapasitesinin geliştirilmesi
  • Halkı bilgilendirme kapasitesinin iyileştirilmesi (otomatik erken uyarı sistemi geliştirilmesi, mobil cihazlar için uygulamalar vb.)
  • Hava kalitesi yönetim kabiliyetlerinin geliştirilmesi (etkin sürekli izleme ve müdahale sistemleri oluşturulması, kurum için organizasyon vb.)

 

 

 

6

Hava Kalitesi Eylem Planı

  • Hava kalitesini artıracak potansiyel eylemlerin listesinin oluşturulması
  • İBB’nin kendi yetki ve sorumlulukları dışında bulunan eylemler için diğer paydaşlarla işbirliği imkanlarının araştırılması
  • Hava kalitesi ile etkileşen konuları (iklim değişikliği, enerji tasarrufu, sanayi, konutlar, atık yönetimi vb.) ve diğer dinamikleri (ekosistem, ildeki sosyo-kültürel yapı, ekonomik faaliyetler, teknik fizibilite vb.) göz önüne alarak eylemlerin ilk önceliklendirilmesinin yapılması
  • Hava kalitesini iyileştirici eylemleri değerlendirecek karar kriterlerinin belirlenmesi (maliyet, yapılabilirlik, kirlilik sınır değerleri, süre vb.)
  • Belirlenen kriterler yardımıyla eylemlerin seçilmesi, önceliklendirilmesi ve bir zaman planına oturtulması

 

 

7

Farkındalık Yaratma

  • İstanbulluların hava kalitesine yönelik bilgilendirilmesini sağlayacak hazırlıkların yapılması (basılacak afişlerin ve internet üzerinde yayınlanacak banner, broşür gibi materyallerin tasarlanması)
  • Proje toplantısı (Çalışmanın çıktılarını STK’lar, üniversiteler, özel sektör temsilcileri ve diğer paydaşlara anlatmak ve İBB’nin hedeflerini medyayla paylaşmak üzere toplantılar)
  • Erken uyarı sistemi ve mobil cihazlar için hazırlanacak (uyarlanacak) uygulamaların halka tanıtılması

 Hava Kalitesi Eylem Planı Projesi’nin nihai amacı,

 İstanbul’un hava kalitesini en iyi şekilde ölçmek, raporlamak ve belediye faaliyetlerini bu doğrultuda uygun şekilde şekillendirecek bir kurumsal kapasite oluşturmaktır. Aynı zamanda İstanbullu’ları bilgilendirmek ve gerektiğinde erken uyarı verebilecek bir   teknolojik altyapı oluşturmak da Proje’nin amaçları arasındadır.